Oyuncak tasarımcısı Cas Holman başarılı tasarımlarından biri Geemo ile
Oyuncaklar, çocuklukla ilişkilendirilen, yaş ve cinsiyete göre şekillenen, renkleri şekilleri çıkardıkları seslerle çocukların ilgisini çekmek için birbirleriyle yarışan şeyler olarak akıllarımızda canlanıyor değil mi. Cas Holman ise oyuncaklarla ilgili bambaşka düşünceleri olan bir tasarımcı. Ve onun bakış açısıyla tanıştıktan sonra oyuncakları siz de daha farklı göreceksiniz.
Oyunun çocukların gelişiminde ne kadar önemli olduğu artık eskisinden çok daha bilinir bir gerçek. Bundandır ki son dönemde oyuncakların -özellikle daha küçük yaşa hitap eden oyuncakların- satış stratejilerinde eğiticilik vurgusu sıkça yapılıyor. Ancak bu eğiticiliği görev edinmiş oyuncakları incelediğimizde sınırları çok net çizilmiş, hayal gücüne hiç pay bırakmayan içerikleri olduğunu görebilirsiniz. Örneğin çocuk gelişimine uygun oyuncaklarıyla ünlü global bir markanın “eğitici köpekçiğin akıllı telefonu” oyuncağıyla çocuklar ailelerinde gördükleri gibi telefonlarıyla elektronik postalarını kontrol ediyormuş, selfie çekiyormuş ya da uygulamalara giriyormuş gibi yapabiliyorlar. Çocukların bu düşünceyle tasarlanmış oyuncaklarla problem çözme gibi temel becerileri geliştirmektense taklit etmeyi öğrendikleri aşikar. Oysa ki çocuklar, tüm hayatlarında en çok ihtiyaç duyacakları problem çözme becerisini en kolay ve eğlenceli yolla, hayal güçleri ve yaratıcılıklarını kullanarak geliştirmekten çok büyük keyif alıyor bu dönemde. Cas Holman da çocukları, bu dönemlerini en keyifli hale getirecek tasarımlarıyla buluşturuyor.
Eğiticiliği görev edinmiş oyuncakları incelediğimizde sınırları çok net çizilmiş, hayal gücüne hiç pay bırakmayan içerikleri olduğunu görebilirsiniz.
Eğitime dair beğenilen tasarımlarından Rigamajig, Holman’ın “hayal gücü için araçlar” şeklindeki oyuncak tanımına birebir uyuyor. Çocukların bir uzay aracından kaldıraç sistemine, bir kulübeden uçan bir köpeğe kadar hayal güçlerinde tasarladıkları her şeyi oluşturabildikleri bir araç seti Rigamajig. Bu tanım size LEGO ve aynı mantıkta farklı oyuncakları hatırlatabilir ancak benzeri ürünlerden iki temel özelliği ile ayrılıyor. Bunların ilki ölçek farkı: Rigamajig parçaları çocukların gerçekten binebilecekleri bir taşıt veya içine girebilecekleri bir yapı oluşturmalarına imkan verecek kadar büyük. Diğer temel fark ise bu oyuncaklar diğerleri gibi plastik benzeri malzemelerden yapılma ve bir şeyi taklit eder görünümde değil. Ahşap parçalar, cıvatalar, kancalar ve vidalardan oluşan setler, çocuklara gerçek birer ürün ortaya koyduklarını hissettirerek onları oynamaya teşvik ediyor aynı zamanda tasarladıklarını gerçekleştirmek için uğraşırken problem çözme ve ince motor becerilerini geliştiriyor.
Rigamajig
Her çocuk benzersiz hayal gücüyle oyuncakları kullanarak bambaşka hikayeler yazabilir, bambaşka dünyalar yaratabilir kendine. Ancak yetişkinler gözüyle tasarlanan oyuncaklar yine de çoğunlukla kendi hikayeleriyle gelir, bir şeye benzetilir. Oyuncak bebeklerin yazlık, kışlık, astronot, aşçı temaları vardır, LEGO’ların oluşturacakları yapılar bellidir hatta farklı şekillerdeki en basit blokların bile üzerlerinde farklı ifadelerde yüzleri vardır. Cas Holman ise oyuncaklarını çocukların hayal güçlerini yüzde yüz kullanabilecekleri şekilde ucu açık tasarlıyor ve onları oyuncağın hikayesi ile ilgili yönlendirmiyor. Geemo ise bunun en iyi örneği. Geemo uçlarında mıknatıslar olan esnek dal benzeri yapılardan oluşan bir oyuncak. Oluşturabileceği şekiller ve hayal gücünde açabileceği kapılar sınırsız olan bu oyuncağın üretimi, oyuncak normlarıyla olan farklılıklarından dolayı hiç de kolay olmamış. Bir süre bu oyuncağın başarılı olacağına ikna olan üretici bulunamadığından üretilemeyen Geemo en son bulunan üretici ile anlaşmalar yapılıp seri üretime başlanmasının hemen öncesinde “suratları olmadığı” için Holman ile üreticinin anlaşamaması üzerine yeniden bekleme sürecine dönmüş. Oyuncağı karakterlere çevirerek sınırlandırmak istemeyen Holman en sonunda oyuncaklarını ürettirebildiğinde ise başarısı beklediğinin çok üzerinde olmuş. MoMA Design Store’da satışa çıkan ürün New York’tan Tokyo’ya, Moskova’dan Riyad’a onlarca fuarda tanıtılmış ve sayısız ödül almış.
Cas Holman'ın ödüllü tasarım oyuncağı Geemo
Günün sonunda çocuklar için tasarlayan Cas Holman atölyesinde kendi prototipi oyuncaklarla oynayarak, ana okulu öğretmenleri ve çocuklarıyla mütemadiyen iletişimde kalarak, tüm çılgın fikirlerini eskizlere, eskizleri ürünlere dönüştürmeyi ve bu yaklaşımını ders verdiği üniversitedeki öğrencilerine aktarmayı sürdürüyor. Gelecek nesilleri etkileyen tasarımlarının ilham veren hikayesini Netflix’teki Abstract serisinde kendisine ayrılan bölümde de izleyebilir ve bu konuya bakış açınızı güncelleyebilirsiniz.