Tasarım denilince estetik ile ilgili çağrışımlar ilk olarak akla geliyor ancak tasarımın estetik dışında pek çok farklı misyonu var. Son yıllarda tüm insanlığın karşı karşıya kaldığı pek çok çevresel kriz, tasarımın birey ve toplumların farkındalığını artırma misyonunu ön plana çıkardı.
Plastiklerin hayatımızın tüm alanlarına sızdığını biliyoruz. İçtiğimiz poşet çaydan, çocukların oynadığı pelüş ayılara kadar çok fazla eşyanın içeriğinde plastik var. Son zamanlarda plastiğin bir süre sonra çözünmeye başlamasıyla ortaya çıkan mikro plastik kavramı da sık sık karşımıza çıkmaya başladı. Mikro plastikler çözünme başladıktan sonra doğada ve çevremizde her alana hızlıca yayılıyorlar. Toprağa, suya hatta havaya karışıp bu yollarla tüm canlıların bünyesine giriyorlar.
Google Arts & Culture ve bilgi tasarımcısı Giorgia Lupi tam da bu konunun farkındalığını artırmak için bir araya gelmişler. Plastiklerin artık soluduğumuz havanın bile önemli bir yüzdesini oluşturduğunu anlatmak için bir proje geliştirmişler. Oyunlaştırılmış bir interaktif dijital deneyim olan projenin ismi Plastic Air.
Web sitesi üzerinden deneyimlenebilen bu arayüzde havadaki plastiği görmeyi veya görmemeyi seçtiğiniz bir buton bulunuyor. Butonu görmemeyi seçmeye ayarladığınızda ekranda salınan minik şekiller görüyorsunuz. Bu minik şekillerin üzerine geldiğinizde hangi maddeden olduğu, neyin parçalanmış hali olduğu ve havada ne kadar fazla yol katettiği bilgilerini görebiliyorsunuz. Parçacık olmayan bir alana tıkladığınızda ise gündelik hayattan eşyaların çözünüp havadaki plastiğe dönüştüğünü görüyorsunuz. Alışverişe çıkıp bir poşet almak veya şarj aletini kaybedip yenisini almak gibi sıkça karşılaştığımız durumların etkisi bu şekilde net bir şekilde görünebiliyor.
Butonu görmeyi seçmeye ayarladığınızda minik parçacıklar yerine o parçacıkları oluşturan gündelik eşyaların havada süzüldüğünü görüyorsunuz.
Projede bu farkındalığı yaratmanın ötesinde havadaki plastik kirliliğinin önüne geçmek için çözüm önerileri de sunuluyor. Bu projede de güncel tüm kirlilik karşıtı çağrılarda olduğu gibi geri dönüşümün faydalı olduğunu ama artık geri dönüşümden fazla şey beklememiz gerektiği söyleniyor. Bunun yerine plastik tüketimini ciddi derecede azaltmalıyız. Temizlemeye çalışmak yerine baştan üretmemeliyiz.
