Mimari tasarım stüdyosu Pada Labs'in kurucusu ve direktörü yüksek mimar Begüm Aydınoğlu ile son projesi Taxon ve gelecek planları üzerine kısa bir sohbet.
İsmini en son Sonar'da sergilenen Taxon tasarımı ile duyduk. 3Dörtgen işbirliğiyle 3 boyutlu yazıcı teknolojisi kullanılarak üretilen Taxon hakkında biraz bilgi verebilir misin?
Taxon, günümüzün ve geleceğin strüktürel elemenlarını yeniden yorumlayan, 3D printing yöntemleri ile üretilmiş, 3.5m yüksekliğinde bir exoskeleton (dış iskelet) prototipi. Taxon kelime anlamı olarak canlıların sınıflandırılmasında, âlemden alt türe kadar bir hiyerarşi içinde düzenlenmiş tüm birimlerin ortak adı. Bu terim, projenin modüler tasarım ve üretim sürecine yansıtılarak süreç verimine katkı sağladı. Malzeme olarak 3D printing endüstrisindeki çevre bilincine de dikkat çekmek amaçlanarak, geri dönüştürülmüş bioplastik kullandık. Mimar Özge Tunalı da eserin algoritmik tasarım sürecini dökümente eden video serileri ile deneyimi güçlendirdi.
Taxon'u tasarlarken hangi parametreleri göz önünde bulundurdun?
Mekan kullanıcısının eser ile kurduğu ilişkiyi güçlendirmesini amaçlayarak içerisinde en az bir kişiyi barındırabilecek genişlikte olması, strüktürel analizlerin yorumlanması ile oluşan boşluklu yapının oranı, 3D printing ile üretime hazır olabilmesi adına yapılacak modülarizasyonla tasarımın beraber çalışması, zeminden tavana doğru eserin kalınlığının azaltılarak hafifletilmesi tasarım parametrelerinden bazıları.
Sence gelecek yüzyılda 3 boyutlu yazıcılar üretimi ne kadar domine edecek?
Gelecek yüzyılda büyük ölçekli robotik üretimin sektörü domine edeceğini düşünüyorum. Bugün birçok ülke bu konuda çok önemli adımlar atmaya başladı. Proje bütçelerine yaptığı önemli katkı ve tasarımı var olan konvansiyonel üretim tekniklerine kıyasla özgürleştirebilmesi robotik üretimin tercih edilme sebeplerinden bazıları olacak.
Kurucusu olduğun Pada Labs ile ilham veren projelere imza atıyorsun, peki Pada Labs'ten biraz bahsedebilir misin?
Pada Labs, inovasyonun deneysel ruhu ile tasarım, mimarlık, 3D printing-robotik alanlarında uluslararası çalışmalar yapan bir mimarlık ve tasarım stüdyosu.
Discrete Network Assembly Project, Pada Labs
Algoritmik tasarım tutkun nasıl başladı?
Hong Kong’da gerçekleşen SmartGeometry’de yer almıştım. Burada multidisipliner bir ekip ile beraber projeler gerçekleştirme fırsatı elde etmiştim. Ekipte benimle beraber bu alanda uluslararası projeler yapan mimarlar, Autodesk’in yazılımcaları, mekatronik mühendisleri, bilim insanları vardı ve bu ekip ile beraber Hong Kong’da proje geliştirmek benim için bir dönüm noktasıydı. Aslında tasarım gücünün zihnimizin ve kullandığımız 3D programların da ötesinde, algoritmalar ile daha da genişleyebileceğini keşfettim ve bu çalışmalardan çok keyif aldım.
Tasarım tarzımı üç kelimeyle ifade etmem gerekirse:
tektonik, özgür ve organik.
AADRL mezunu olduğunu biliyoruz. Türkiye'ye dönerken mimarlığın niş bir alanında ürettiğin için endişelerin oldu mu?
Türkiye’ye dönerken endişelerim oldu, çünkü Türkiye’deki ortama çok hakim değildim. Türkiye’de birçok potansiyel olduğunu düşünüyorum. Pada Labs olarak Londra ile bağlarımız kopmuş değil, bizi çok heyecanlandıran uluslararası projelerin içinde yer alıyoruz. Bu bakımdan Türkiye ile sınırlı kalmıyoruz.
Algoritmik tasarıma bakış açısından Londra ile İstanbul arasında bir fark mı? Bu alanda yapılan çalışmaların Türkiye'de yeterli değeri gördüğünü düşünüyor musun?
Türkiye’de gözlemlediğim, Londra’da neredeyse hiç karşılaşmadığım bir bakış acısı var. Sanki algoritmik tasarım yöntemleri ile yapılan çalışmalar sadece “bir tuşa basılıp” yapılan çalışmalarmış gibi bir yaklaşım. Bu yaklaşımı halen anlamlandırabilmiş değilim, en büyük fark bu diyebilirim.
İlham tazelemek için neler yaparsın?
Doğada var olan düzeni ve kuralları incelerim. Bir bütün, bir sistem olarak doğanın içerisindeki detaylar ölçekler arası düşünmemde yardımcı oluyor.
Son olarak Pada Labs için sırada ne var?
Londra’da ve Lizbon’da projelerimiz hızla devam ediyor. Abu Dhabi’de bizi çok heyecanlandıran yeni bir projeye başladık, doğal ve yerel malzemeler kullanılarak robotik 3D printing yöntemleri ile üretilecek, kendi enerjisini üreten ve sürdürülebilir mimarlık prensipleri ile tasarlanmış bir otel projesi. Pada Labs olarak mimarlık ve robotik ile beraber mobilya ve ürün tasarımı ölçeklerinde de projeler üretiyoruz. İlerleyen aylarda Lexma Global ile bir mermer tasarım koleksiyonu çıkartıyoruz. İlerleyen aylarda gerçekleşecek İstanbul Dijital Sanat Festivali’nde bir enstalasyon ile yer almak için davet edildik. Dinamik,üretken, bir o kadar da keyifli bir dönem bizi bekliyor
Begüm Aydınoğlu kimdir?
Lisansüstü eğitimini Architectural Association School of Architecture'da AADRL Stüdyosu'nda Architecture and Urbanism üzerine tamamlayan Begüm Aydınoğlu, Seul Robot Bilim Müzesi projesi dahil bilgisayar temelli tasarım stratejileri geliştirdiği birçok uluslararası projede mimar olarak çalıştı. Kariyerine kurucusu olduğu PADA LABS mimari tasarım stüdyosunda direktör olarak devam etmektedir.