Durdurulamaz yükselişine devam eden kripto sanat ve NFT, ilk büyük krizlerinden biriyle karşı karşıya. Ultra şeffaflık politikası ve sanatçı dostu duruşuyla konvensiyonel sanat pazarına yeni nesil bir alternatif olarak doğan NFT dünyasında geçtiğimiz günlerde sanatçı Krista Kim tarafından satılan dijital ev oldukça ses getirmişti. Arjantinli 3B modelleme sanatçısı Mateo Sanz Pedemonte, projeyi kendi yarattığını ve fikri mülkiyet hakkına tamamen sahip olduğunu belirterek kripto sanat dünyasında yeni bir krizin kapısını araladı.
Kripto sanat nedir, neden günümüz geleneksel sanat dünyasına bir alternatif, sanatın geleceğini etkileyecek mi? Tüm bu soruların cevabını basılı edisyonumuz Multidisipliner Nesil’deki "Kripto Sanat 101" yazımızda okuyabilirsiniz.
Dijital sanatçı the Beeple’ın The First 5000 Days NFT’sini müzayedede 69,3 milyon dolara satması ve Twitter CEO’su Jack Dorsey’in yayınladığı ilk tweetinin NFT’sini 2,9 milyon dolara satmasının artından NFT, dünya gündeminin ilk sırasında oturdu. En popüler çevrimiçi kripto sanat pazarı olan Superare’de 288 Ether yani 512.000 $ karşılığında satılan Mars Evi, NFT pazarında satılan ilk dijital ev oldu. Ev, video oyunları tasarımlarında yaygın olarak kullanılan bir yazılım olan Unreal Engine’de bir 3D dijital dosya olarak oluşturuldu. Şuan sanal gerçeklik olarak deneyimlenebilen ev gelecekte SuperWorld gibi uygulamalarda artırılmış gerçeklik (AR) ortamı aracılığıyla da deneyimlenebilecek.
Toronto merkezli görselleştirme sanatçısı Krista Kim tarafından tasarlanan Mars Evi, ilk dijital ev satışı olmasının getirdiği popülerliğin arından bir dizi tartışmayı da beraberinde getirdi. Sanatçı Mateo Sanz Pedemonte, evin tasarımının kendisine ait olduğunu, Krista’nın yaptığı bu satış işleminin “sahtekarlık” olduğunu ve fikri mülkiyet hakkının tamamen kendisinde olduğunu ifade etti. İşte tam da bu noktada tartışmalar başladı. Bir sanatçı NFT sistemine bir eser yüklerken o eserin kendisine ait olduğunu nasıl ispatlar?
Dijital dünya hızla hayatımızla entegre olurken ve bildiğimiz sistemleri yıkarken yepyeni soruları ve tartışmaları da beraberinde getiriyor. Fiziksel ve dijital dünyadaki üretimler, hak sahibi olma, kazanç sağlama ve değer biçme gibi konuların ilerleyen dönemde en çok tartışılan konular olacağına şüphe yok. Bu iki tasarımcı arasındaki hak tartışmasında ise kazanan kim olacak hep birlikte göreceğiz.
